Op dinsdag 19 november, om 20.15 uur, in de Vijverzaal van Boerke Mutsaers, is de volgende bijeenkomst van de WKT:

Waarom het Westen rijk werd, door Prof. Dr. Sjak Smulders

Sjak Smulders is hoogleraar economie in Tilburg. Binnen Tilburg University is hij werkzaam bij Tilburg Sustainability Centre. Eerder werkte hij aan de universiteiten van Stanford, Calgary en Leipzig. Het centrale thema van zijn onderzoek is hoe milieubeleid en economische groei samen kunnen gaan. Gaat klimaatbeleid noodzakelijkerwijze ten koste van de economische groei? Gaat technologische vooruitgang groene groei gemakkelijker maken? Is ontgroeien (“Degrowth”) een goed alternatief voor groene groei? Ook deed Sjak onderzoek naar sociaal kapitaal en vond hij dat 16^e-eeuwse religieoorlogen een systematische economische achtergrond hebben.

In oktober 2024 ging de “Nobelprijs” Economie naar Acemoglu, Johnson en Robinson. Ze laten zien dat zonder de juiste politieke en economische spelregels landen gedoemd zijn arm te blijven. In landen met corruptie en ongelijke inkomensverdeling raakt de politieke macht geconcentreerd en kan een brede laag van de bevolking niet meer delen in de welvaart. Uiteindelijk tast dit de welvaart van het hele land aan. Het westen heeft juist gekozen voor verspreiding van macht: welvaart ontstond via concurrentie in plaats van monopolie in economie en politiek.
De invalshoek van de Nobelprijswinnaars kan worden toegepast op verschillende landen en verschillende periodes in de geschiedenis. Toch roept het vragen op: waarom is de VS zo rijk, ondanks machtsconcentratie en ongelijkheid? Moet niet meer gewicht worden toegekend aan culturele factoren (inclusief religieuze wortels) en geografische omstandigheden? En leveren de verklaringen van Acemoglu c. s. wel een handvat voor een betere wereldorde? De lezing geeft een kritisch overzicht van de verschillende visies.